آثار خوف بر مومنین چیست؟
مبادا که به ظاهر عقاید حقه از ایمان به خدا و روز آخرت بدون این که از این ایمان خوف و رجا برایت حاصل شود ، مغرور گردی؛زیرا آن موجودی که اثری نداشته باشد ، همچون معدوم خواهد بود.پس نفست را اگر ادعای خوف نمود در بوته ی آزمایش درآور؛چرا که برای خوف آثاری است .
اما خوف در بدن به زردی چهره و گریه ی بسیار و در جوارح به خودداری از معاصی و مقید بودن به طاعات و تلافی آنچه در گذشته از انسان فوت شده و آمادگی جهت بندگی خدا در آینده و در قلب به خشوع و دوری از کبر و غرور و کینه و حسد است.
کمترین درجه ی خوف، اثرش خودداری از گناهان است و این مرتبه ار ورع گویند.
مرتبه ی وسط آن،ترک مشتبهات است و این مرتبه ی متقین است.
بالاتر از این مرتبه ترک اموری است که انجام آن عیبی نداردو اگر تجرد برای خدمت ضمیمه ی این مرتبه گشت و آدمی خود را تنها برای بندگی خدا وقف نمود،چنین کسی دیگر آنچه را در آن مسکن نگزیند بنا نمی کند و آنچه را که نیازی ندارد جمع نمی کند و به دنیا التفاتی ندارد؛ چرا که می داند از این دنیا باید مفارقت کند و یک نفس از عمرش را برای غیر خدا صرف نمی کند.چنین کسی را سزاوار است صدیق بنامیم.
